YESSENOV FOUNDATION ТАҒЫЛЫМДАМАЛАРЫ: ӨТІНІМДЕРДІҢ ТҰРАҚТЫ ЖОҒАРЫ САНЫ
Академик Шахмардан Есенов атындағы қазақстандық ғылыми білім беру қоры ұсынған әлемнің үздік зертханаларындағы ғылыми тағылымдамалар бағдарламасы байқауға 150-ден астам өтінім алды. Оның бірінші кезеңі енді ғана басталды. Биыл өтінімді кім бергені және байқаудың қалай өтетіні туралы қордың операциялық директоры Ирина Грищенко айтып береді.
Биыл қор қанша өтінім алды, 1 орынға қанша адам үміткер болып жатыр?
12 қарашада біз өтінімдер қабылдауын аяқтадық. Бұл біздің 11-ші байқауымыз, біріншісін 2013 жылы өткіздік. Бағдарламаны іске асырудың барлық жылдары ішінде осы бағдарлама бойынша 62-ден (минимум) 238-ге (максимум) дейін өтінім алған едік. Бұл жолы олардың саны 154-ге жетті және бұл – бағдарлама тарихындағы топ 3. Осылайша, биылғы байқау – грантқа 15,4 адам үміткер.
Байқаудың географиясы жайлы айтып беріңізші?
Мұнда ешқандай жаңалықтың жоқтығы жақсы. Себебі бұл мақсатты аудиторияның да, ғылыми тағылымдамалар бағдарламасының тұрақтылығын, оның қажеттілігін айрықша көрсетеді. Алматыдан 33, Шымкенттен 14, Астана, Ақтөбе және Қарағанды қалаларынан 10 өтінім. Семей, Қызылорда, Түркістан, Атырау, Тараз, Қостанай, Павлодар, Көкшетау қалаларынан, сондай-ақ аймақтардан келіп түскен өтінімдер саны азырақ. Бүкіл Қазақстан қатысуда.
Өтінімдер келіп түскен топ 10 оқу орнын атаңыз.
Сөзсіз көшбасшы – Nazarbayev University (56). Артынша әл-Фараби ат. ҚазҰУ (18), Асфендияров ат. ҚазҰМУ (12) және тағы бір медициналық университет – Қарағанды медицина университеті (9) жүреді. Одан әрі ондыққа ҚБТУ, Шәкәрім ат. университет (Семей), Гумилев ат. ЕҰУ, Семей медицина университеті, Атырау мұнай және газ институты және Satbayev University кіреді.
Тек студенттер өтінім берді ме?
Жоқ. Грантқа 59 үміткер – бакалавриат студенттері. Байқауға қатысушылардың тағы екі маңызды санаты – ғылыми қызметкерлер (46) және магистранттар (33). Сонымен бірге резиденттер, тіпті докторанттар да бар. Бірақ Бағдарлама ережесіне сәйкес PhD дәрежесі бар үміткерлердің өтінімдері қарастырылмайды. Аталған бағдарламаның мақсаты – зерттеумен айналысатын және ғылыммен айналысуды жоспарлап жатқан студенттерге, соның ішінде оларға докторантураға түсуге көмектесу. Біздің тағылымдамаларымыз, дәлірек айтсақ, зертханалардағы жұмыс тәжірибеміз, сондай-ақ ғылыми жетекшілердің ұсыныстары оларға докторантураға түсушілердің арасынан ерекшеленуіне және үздік университеттерге шақыру алуына жәрдемдеседі.
Өтінімдерде қандай мамандықтар басқаларға қарағанда жиі көрсетіледі?
Барлық рекордты медицина (қоғамдық денсаулық сақтау және биомедициналық инженерияны қоса алғанда) орнатып жатыр – осы бағыттағы мамандықтар 25 өтінімде көрсетілген. Танымал мамандықтардың ішінде химия, химиялық инженерия, химиялық технология (13) бар, ал 5 сауалнамада биология (мұғалімдерді даярлау) мен математика көрсетілген. Үміткерлер өз мамандануы ретінде азаматтық құрылысты, компьютерлік ғылымды, робототехниканы және нейроғылымды жиі көрсеткен. Жалпы біз 79 мамандықты тіркедік.
Әрі қарай не болады?
Желтоқсан айының басына дейін ғылыми тағылымдамалар бағдарламасы байқауының бірінші кезеңі, яғни қор қызметкерлері мен сарапшылары тарапынан заңды өтінімдерді іріктеу өтеді. 29 қараша күні сайтта және әлеуметтік желілерде екінші турға өткендердің тізімін жариялаймыз. Желтоқсан айында болып өтетін екінші турда әрбір үміткерді жеке және топтық сұхбат, психологпен жұмыс және қызықты тапсырмалар күтіп отыр. Қатысушының осы кезеңдегі міндеті – өзін жеңіске ең үздік үміткер, Қазақстандағы ғылымның дамуына ықпал ететін жас ғалым, дамуға ұмтылатын және басқаларды ынталандыратын мықты тұлға ретінде көрсету. Содан кейін қор жеңімпаздарды іріктеп, олардың есімдері Yessenov Foundation сайтында 2024 жылдың 23 желтоқсанында жарияланады. Бұл жылдың жеңімпаздарында зертхана іздеу, шақыру алу, билеттерді сатып алу, виза алу және т.б. сияқты қауырт кезең басталады. Естеріңізге сала кетейін, осы барлық шығындар, яғни тұру, тамақтану, тағылымдамадан өту кезіндегі сақтандыру шығындары Yessenov Foundation бөлетін грант есебінен төленеді.
Естеріңізге сала кетейік, ғылыми тағылымдамалар бағдарламасы Yessenov Foundation портфолиосында 2013 жылы пайда болды. Содан бері 100-ден астам қазақстандық жас ғалым мен ғылыми маман оның жеңімпаздары атанды.
15.11.24, Жаңалықтар
Көру саны: 141