«ӨРЛЕУДІҢ» 6 ЖЕҢІМПАЗЫ ТЕГІН ОҚИТЫН БОЛАДЫ

«Өрлеу» бағдарламасына қанша қатысушы өтінім берді?
Бағдарлама 2022 жылы басталды. Алдыңғы жылдары біз сәйкесінше 33 және 41 өтінім алдық, ал биыл 60 өтінім келіп түсті. Дегенмен олардың 47-ін бірінші кезеңде-ақ дисквалификациялауға мәжбүр болдық, өйткені олар үміткерлер таңдаған мамандық бойынша Бағдарлама ережесінің талаптарына сәйкес келмеді. Ережеде грант үшін жарыста тек жаратылыстану ғылымдары, математика, статистика, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар, инженерлік, құрылыс және өңдеу салалары, денсаулық сақтау және педагогикалық ғылымдар (тек жаратылыстану пәндері бойынша) мамандықтарына түсушілер қатыса алатыны нақты көрсетілген. Алайда дисквалификацияланғандардың ішінде халықаралық қатынастар, қаржы, бухгалтерлік есеп, аудит және т. б. көрсетілді.

Байқаудың екінші – ең маңызды кезеңі қалай өтті?
Екінші турға тек 13 қатысушы өтті, бұған қоса оның 5-і «Өрлеу» бағдарламасының алғашқы екі жылдағы жеңімпаздары. Екі финалист қыз мемлекеттік грантты жөн көрді (ол бірден бакалавриатта оқитын барлық жылдарды өтейді) және байқаудан шықты, осылайша финалда 11 жас қазақстандық грантқа үміткер болды. Финалда олармен жеке сұхбат жүргізілді, сондай-ақ балалар топтарда кейстерді шешіп, шешімді талқылап, консенсусқа келді. Сұхбатты кәсіби психолог пен қор қызметкерлері жүргізді. Әрқайсысының жеке мақсаттары мен міндеттерін түсіну үшін біз оларға түрлі сұрақтар қойдық, олар үшін жоғары білімнің құндылығы неде екенін, ЖОО мен мамандық таңдауда не түрткі болғанын анықтадық. Байқауға бірнеше рет қатысқандардың үлгерімі (уәждемесінің қалай өзгергені, қаншалықты жақсы оқып жүргені) тексерілді. Себебі, бағдарлама жеңімпаздары қордың барлық бағдарламаларының қатысушыларымен жыл сайынғы кездесулерге қатысқандықтан, қор қауымдастығына мұндай іс-шаралар олардың жеке дамуына көмектесетінін білгенде таң қалдық. Екінші турда балаларға бір-біріне сұрақ қою деген тапсырма берілді. Мұнда біз олардың ой-өрісін ғана емес, сонымен қатар ақ пейілділігін, эмоцияларды білдірудегі шынайылығын және т.б. тексердік.

Өткен жылдардағы «Өрлеу» жеңімпаздары жыл сайын грант үшін жарысқа қайта қатыса алады. Олар биылғы байқауға өтінім берді ме?
Барлық балалар өтінім берді, себебі отбасыларының қаржы жағдайы, өкінішке қарай, өзгерді деп айту қиын. Ануарбек Ашықбаев байқауға үшінші рет қатысып отыр, ол ҚазҰМУ-ның үшінші курсына өтіп, стоматология мамандығы бойынша білім алып жатыр, оның жетістігін көргенімізге қуаныштымыз. Қымбат Оқас та сол жерде жалпы медицина мамандығы бойынша оқиды. Қымбат секілді сол ЖОО-ның студенті Камилла Исмаилова да байқауға екінші рет қатысып отыр. Әйгерім Мақсет SDU-да математика пәнінің мұғалімі мамандығын алып жатса, ал Рашид Досмамбетов Semey Medical University екінші курсына өтті. Балалардың барлығы сессияны сәтті тапсырды, бәрінің GPA 2.6-дан жоғары, ал Камилланікі 2.88-ге тең. Олардың барлығы байқауда өздерін керемет көрсетті, сондықтан қайта Yessenov Foundation грантының иегерлері атанды.

Бағдарламаның жаңа жеңімпазы туралы айтып берсеңіз. Биыл ол біреу ғана ма?
Иә, биыл бағдарламаның жалғыз жаңа жеңімпазы Олжас Нұрдәулет болды. Жасы 17-де, Алматы қаласынан, №175 «Жаңа Ғасыр» гимназиясын бітірген. Көп балалы отбасынан шыққан жігіт. Отбасында үш әпкесі бар. Олармен бірге 74 жастағы әжесі де тұрады. Олжас Қазақстан-Ресей медициналық университетіне түсіп жатыр. Тіс дәрігеріне оқитын болады. «Өрлеу»  бағдарламасының жеңімпазы шахматқа әуестенеді және спорт шеберлігіне үміткер болып табылады.

«Өрлеу» бағдарламасының 2025 жылдағы келешегі қандай?
Бағдарламамыздың бірнеше жыл ішінде жоғары білім алғысы келетін аз қамтылған отбасылардан шыққан жас қазақстандықтарда көптеген жаңа мүмкіндіктер пайда болды: мұндай балалар үшін бакалавриатта оқу ақысын төлейтін мемлекеттік, жеке бағдарламалар. Облыс әкімдерінің мақсатты гранттары да бар. Сондай-ақ көптеген ірі компаниялар оқу ақысын төлейді, өз кәсіпорындарында тағылымдамадан өтуді ұсынады, содан кейін жас мамандар сонда жұмысқа орналаса алады. Сондықтан қор биыл байқауды соңғы рет өткізіп жатырмыз деген шешімге келді. Алайда «Өрлеудің» барлық жеңімпаздары келісімшарт талаптарын (мысалы, GPA 2,5-тен төмен емес) сақтай отырып, жыл сайын қордан гранттар, шәкіртақы, баспана үшін өтемақы алады, бірақ жыл сайын бағдарлама талаптарына сәйкестігін көрсетуі тиіс деп шештік. Осылайша олардың барлығы Yessenov Foundation қаржыландыруының арқасында бакалавриатты бітіре алады.